Moltiplegasion

Moltiplegasion fàsiłe co righe e cołone

Ła moltiplegasion o moltiplicasion ła xe na de łe quatro operasion fondamentałi del'aritmètega. Ła signifega sumar un nùmaro par sè steso tante volte quante ghe dixe i altri tèrmini del'operasion. Ła sóa operasion inversa ła xe ła divixion.

Seguéndo ła scrita:

$a\times b=c$

i tèrmini $a$ e $b$ i se ciama faturi o fatóri, $c$ el xe el prodoto. El ségno $\times$ chel particołarixa st'operasion qua el se ciama par o per. El poe végnare scrito anca $\cdot$ (un pontin che no'l fa confuxion co ła łétara $x$) e 'ntel'àlgebra de łe łétare se pol anca no scrìvarlo ($ab=a\cdot b$).

L'ełemento neutro de ła moltiplegasion el xe l'$1$ e moltiplegar qualcosa par $0$ el dà sénpre zero.

Łe tabełine łe xe na serie de moltiplegasion sénplexe che łe va inparae a memoria a ła scóła ełementare: in xenare łe va da quea del'1 a quea del 10.

Propietà

• Propietà comutativa: se te scanbi l'órdene dei faturi, el rexultà no'l canbia ($a\times b=b\times a=c$)

$3\times 2=2\times 3=6$

• Propietà asociativa: se te toi parte dei faturi e moltìpleghi prima łuri, el rexultà no'l canbia ($a\times b\times c=(a\times b)\times c=a\times (b\times c)$)

$2\times 3\times 4=24$

$(2\times 3)\times 4=6\times 4=24$

• Propietà distributiva verso ła xonta: $k(a+b)=ka+kb$

$2\times (3+4)=2\times 7=14$

$2\times 3+2\times 4=6+8=14$

Varda anca

• Xonta
• Sotra
• Divixion